مطالعه بافت شناسی جداره گردن رحم گاومیش آذربایجانی بالغ در مراحل مختلف چرخه استروس

بر اساس این واقعیت که در طول دوره استرس اعضای تناسلی تحت تاثیر هورمون‌های تولیدمثل ماده قرار دارند، و به احتمال زیاد تغییرات فیزیولوژیک بر تغییر ساختار اعضای جنسی منعکس خواهد شد. جهت تعیین تغییرات بافت شناسی در طول دوره استروس، تعداد 20 دستگاه تناسلی گاومیش‌های بین سنین 4 الی 8 سال از کشتارگاه جمع آوری گردید و 10 نمونه برای هر مرحله از دوره جنسی مشخص شد. بافت‌ها به روش‌های H.E، PAS، ورهاف، تولوئیدین بلو و وان گیسون، به ترتیب برای مطالعه عمومی، مواد قندی، رشته‌های الاستیک، ماست سل‌ها، و رشته‌های کلاژن رنگ آمیزی شدند. اپی تلیوم مخاط از نوع استوانه‌ای ساده بوده و بعضی از آنها مژه دار و برخی دیگر دارای سیتوپلاسم وسیع و روشن بودند. اپی تلیوم در مرحله فولیکولر محتوی دانه‌های پاس مثبت بیشتر از مرحله لوتئال می‌باشند. رشته‌های کلاژن بیشتر در عمق مخاط–زیر مخاط و بین دستجات عضلانی مشاهده شدند. رشته‌های الاستیک در بافت همبند طبقه عضلانی و در پیرامون عروق خونی قرار داشتند. ماست سل‌ها در مخاط–زیرمخاط و طبقه عضلانی مشاهده گردیدند. نتیجه گرفته می‌شود که، اپی‌تلیوم گردن رحم درمرحله فولیکولر دوره استروس دارای فعالیت ترشحی می‌باشد. استحکام ساختاری این عضو به احتمال زیاد ناشی از وجود رشته‌های کلاژن در لایه‌های مخاط– زیر مخاط می‌باشد. ماست سل‌ها ممکن است در تغییرات بافتی گردن رحم در طول دوره استروس دخالت داشته باشند.